Η βελτίωση των δημόσιων οικονομικών δεν συνάδει απαραίτητα με βελτίωση της καθημερινότητας των επιχειρήσεων και των ιδιωτών, σίγουρα σε βραχυπρόθεσμο και κατά την εκτίμηση μας και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Σε γενικές γραμμές έχουμε:
- Μείωση του άμεσου κινδύνου εξόδου από το €.
- Βελτίωση των δημόσιων οικονομικών.
- Ανά-κεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
- Αύξηση της κινητικότητας στο πεδίο των άμεσων επενδύσεων.
- Δημόσια προσπάθεια βελτίωσης της ψυχολογίας.
Όμως στην πραγματική καθημερινή οικονομία έχουμε:
- Συνεχή επιβάρυνση της βιωσιμότητας όλο και περισσότερων επιχειρήσεων.
- Απόλυτη έλλειψη ρευστότητας.
- Δυσχέρεια των πιστωτικών ιδρυμάτων να στηρίξουν με νέες χρηματοδοτήσεις τις επιχειρήσεις παρά τις προσπάθειες (ενδεικτικά ΤΕΠΙΧ κλπ).
- Μείωση των εναλλακτικών στο πεδίο των πιστωτικών ιδρυμάτων με συνακόλουθη μείωση του ανταγωνισμού.
- Αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων όλο και μεγαλύτερου μέρους οικονομικού πληθυσμού (ιδιωτών και επιχειρήσεων).
- Έκρηξη της ανεργίας.
Υπάρχει αντίφαση μεταξύ των δύο οπτικών; Κατά την άποψη μας όχι. Η χώρα όπως έχουμε επισημάνει και κατά το παρελθόν, δεν αντιμετωπίζει οικονομική κρίση. Αντιμετωπίζει νέα οικονομικά δεδομένα. Επομένως το δίλλημα όσο τηρείται αυτή η διαδικασία προσαρμογής είναι: Προσαρμογή στα δεδομένα αυτά ή αδυναμία βιωσιμότητας.
Στα πλαίσια αυτά βασικά θέματα είναι:
- Το ίδιο το αντικείμενο δραστηριοποίησης.
- Η ανταγωνιστικότητα.
- Η διαμόρφωση οικονομιών κλίμακας.
- Η εξαγωγική δραστηριότητα.
- Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Οι επιχειρήσεις, ανέκαθεν και πολύ περισσότερο σήμερα, δεν πρέπει να στηρίζονται αποκλειστικά στην εσωτερική αγορά. Η κατανάλωση έχει πληγεί καίρια και θα αργήσει ιδιαίτερα να ανακάμψει, αφού στη βάση της οικονομικής πολιτικής που ακολουθείται είναι η κάμψη της προκειμένου να επέλθει ισορροπία στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και να μην ανατροφοδοτείται το έλλειμμα με χρέος.
Επομένως οι επιχειρήσεις που απευθύνονταν έως σήμερα κυριαρχικά στην εσωτερική κατανάλωση οφείλουν:
- Να αναζητήσουν διεξόδους στις εξαγωγές.
- Να επιδιώξουν βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τους.
- Η αναμονή του «επιχειρηματικού θανάτου» του άλλου προκειμένου να μοιραστεί η αγορά σε λιγότερους είναι μια παρηγοριά, αλλά δεν ωφελεί αφού δεν συνάδει με την επιχειρηματικότητα και αποδεικνύεται μια πολύ αργή διαδικασία. Οφείλουμε:
- Να λειτουργήσουμε επιχειρηματικά. Συγκεκριμένα ας αρχίσουμε απαντώντας στο ερώτημα: Τι μέρος του χρόνου μας αφιερώνουμε στη διαχείριση της καθημερινότητας και τι μέρος στην επιχειρηματικότητα; Αναζητήστε χρόνο γόνιμης και δημιουργικής επιχειρηματικής σκέψης. Αποτελεί σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
- Να επιδιώξουμε οικονομίες κλίμακας και να μηδενίσουμε το κόστος αδράνειας. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι ο καλύτερος τρόπος είναι μέσω της συγχώνευσης δυνάμεων. Το μέγεθος είναι πλέον ισχυρός παράγων βελτίωσης της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Ο επιχειρηματικός εγωισμός ίσως είναι καιρός να υποχωρήσει. Η πανσπερμία επιχειρήσεων ανά κλάδο θα εκλείψει προς όφελος των λιγότερων και ισχυρότερων σε μέγεθος επιχειρήσεων. Επομένως διεκδικήστε το μέγεθος.
- Να περιορίσουμε τα κόστη στα επίπεδα της προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας και όχι στα επίπεδα της σημερινής αντοχής της επιχείρησης μας ή της τσέπης του φορέα αυτής. Χρηματοοικονομικά πρέπει να λειτουργήσουμε προληπτικά και όχι απολογιστικά.
- Να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στο εμπορικό τμήμα και στην ασφαλή επέκταση μας.Τι αποκομίζουμε εμείς από το τμήμα εκείνο της αγοράς που δυστυχώς δεν αντέχει;
- Ο εξαγωγικός προσανατολισμός πρέπει αναγκαστικά να είναι στο πλάνο μας. Η ελληνική οικονομία γίνεται ανταγωνιστικότερη προφανώς όχι για να απευθύνεται μόνο στο αγοραστικό κοινό των 11.000.000 ανθρώπων της εσωτερικής αγοράς, αλλά και στο αγοραστικό κοινό των 300.000.000 της Ευρώπη τουλάχιστον. Διευρύνετε την οπτική σας. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις αλλά τελικά ας προσανατολιστούμε ξεκαθαρίζοντας σε ποια αγορά απευθυνόμαστε;
- Πρέπει να δούμε το Business. Είναι βιώσιμο; Έχει προοπτικές; Η μείωση της αγοραστικής δύναμης οφείλει να μας κατευθύνει στην διεύρυνση αντικειμένων ώστε να διατηρήσουμε έναν απαραίτητο όγκο Κύκλου Εργασιών. Διεκδικήστε τις ευκαιρίες.
- Πρέπει να απαγκιστρωθούμε από τη «μονολιθική» προσήλωση στο επιχειρηματικό μας αντικείμενο. Η επιχειρηματικότητα οφείλει να κατευθύνεται στο κέρδος ανεξαρτήτως προσωπικών ιστορικών δεδομένων και συνηθειών. Οι ανάγκες μεταβάλλονται, ο κόσμος αλλάζει, οι αγορές κινούνται συθέμελα, πως μπορούμε εμείς να μένουμε σταθεροί; Διευρύνετε τον ορίζοντα της επιχειρηματικής σας δράσης. Τελικά το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα δεν είναι η επιχείρηση σας, αλλά ο δημιουργός της, δηλαδή εσείς.
Κατά συνέπεια μπορεί παρά τις επιτυχίες που πολλές φορές ακούμε να νοιώθουμε απογοήτευση γιατί δεν είναι ορατή η βελτίωση στην καθημερινότητα μας, αλλά το ζητούμενο είναι σταθερά κατά πόσο εμείς στρατηγικά προσαρμοζόμαστε έναντι της επόμενης ημέρας.
Μέσα από μια δυναμική επιχειρηματική προσαρμογή θα αισθανθούμε ασφαλέστερα την βελτίωση και στην επιχείρηση μας. Η λύση θα έρθει πιο δύσκολα αν στρατηγικά κινούμαστε με μια μοιρολατρική αναμονή είτε της ανάπτυξης είτε της μη βιωσιμότητας των ανταγωνιστών μας.
Ας προβληματιστούμε έντονα και κυρίως δημιουργικά.
Με εκτίμηση,
Ευστάθιος Λιακόπουλος
